Robert Bajrushi (Jutarnji.hr)
Kroacia duhet të shpresojë për fitoren e Bidenit: Plot dy vjet e tre muaj para gjenocidit, Biden paralajmëroi atë që serbët e kërcënonin Srebrenicën.
Është mjaft e kuptueshme që sytë e gjithë botës janë të përqendruar në Shtetet e Bashkuara, ku zgjidhet presidenti i ardhshëm: Donald Trump ose Joe Biden. Amerika – me të gjitha të metat e saj – luajti një rol kryesor në krijimin e një bote më të mirë pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore, duke mbrojtur demokracinë dhe liritë ekonomike, dhe më pas duke përmbysur sistemet totalitare komuniste të drejtuara nga BRSS.
Por Shtetet e Bashkuara gjithashtu kanë luajtur një rol vendimtar në atë që ne shpesh e quajmë një “rajon”. Qeveria e Presidentit Bill Clinton mundësoi armatimin e Ushtrisë Kroate dhe me aftësitë e saj inteligjente dhe ushtarake ndihmoi ushtrinë Kroate në çlirimin e të ashtuquajturës Krajina, me viktima minimale në një operacion të kësaj madhësie. Shtetet e Bashkuara ndihmuan gjithashtu forcat kroate-boshnjake në BH për të çliruar zona mjaft të mëdha të okupuara dhe në 1999 Shtetet e Bashkuara luajtën një rol kryesor në çlirimin e Kosovës nga aparteidi serb. Me pak fjalë, SHBA kanë një rëndësi të jashtëzakonshme për këtë rajon dhe kjo do të thotë se nuk ka aspak rëndësi nëse Donald Trump apo Joe Biden fiton.
Dhe gjithçka duhet të jetë e qartë për këtë – ardhja e Biden në Shtëpinë e Bardhë do të ishte shumë më mirë për Kroacinë. Edhe pse duhet të jetë realist, sepse Evropa Juglindore do të vazhdojë të jetë një çështje anësore për Uashingtonin. Por edhe në rrethana të tilla, është më mirë që SHBA të drejtohet nga dikush që i kupton problemet, sesa një shitës ksenofob i mjegullës si Trump. Unë nuk mund ta kontestoj mendimin strategjik të Biden, i cili është një karakteristikë e burrave të mençur të shtetit. Këtu janë disa shembuj në të cilët ai parashikoi me saktësi ngjarjet e ardhshme dhe kërkoi veprime të armatosura kundër agresorëve të Serbisë së Madhe.
“Nëse Perëndimi nuk vepron – Srebrenica, një qytet i vogël në Bosnjën Lindore, do të bëhet Guernica e kohës sonë,” shkroi ai në pranverën e vitit 1993, dy vjet dhe tre muaj para gjenocidit në të cilin trupat nën Ratko Mlladiç vranë më shumë se 7,000 boshnjakë musliman. Në të njëjtën kohë, në një raport për Senatin e ShBA-ve ai paralajmëroi se “nëse nuk parandalohet, Millosheviçi dhe shërbëtorët e tij serbë në Prishtinë do të fillojnë pastrimin e Kosovës duke dëbuar shqiptarët e Kosovës në Maqedoni dhe Shqipëri”.
Parashikimet e para dhe të dyta u bënë të vërteta, por – dhe falë Joe Biden – Amerika ndërhyri në luftërat në BiH, Kroaci dhe Kosovë, i detyroi kroatët dhe boshnjakët të bashkëpunonin dhe ndaluan politikat fashiste të regjimit të Millosheviçit. Përveç kësaj, për Trumpin, Juglindja Evropiane nuk do të thotë asgjë tjetër përveç promovimit të vet. Por edhe atëherë, ai është i rrezikshëm sepse dy vjet më parë, ekipi i tij “shpiku” një ndryshim në kufijtë midis Serbisë dhe Kosovës, i cili menjëherë provokoi një reagim nga anijet e shkrirë dhe çoi Milorad Dodik të kërkonte shkëputjen e Republika Srpska nga Bosnja dhe Hercegovina, që më pas ka një ndikim të drejtpërdrejtë në Kroaci, që e merr Serbinë në jug të Sisakut.
Ndryshe nga Trump, i cili as nuk i kupton dhe as nuk i përmbahet parimeve themelore etike, Biden paraqiti një raport në Senat në vitin 2001 duke deklaruar se Ballkani nuk është një anë strategjike dhe se Evropa Juglindore mbetet e rëndësishme për sigurinë e të gjithë kontinentit dhe për Shtetet e Bashkuara. Ai mendon të njëjtën gjë sot – javën e kaluar ai njoftoi se do të mbrojë integritetin e BH dhe do të mbështesë hyrjen e vendit fqinj në Bashkimin Evropian dhe NATO. Me sa dihet, qëllimet identike përfaqësohen nga politika zyrtare kroate.Donald Trump ka shkatërruar shumë nga ato që paraardhësit e tij të mëparshëm amerikanë krijuan pas vitit 1945. Për shkak të Trump, sot Amerika është një shtet antipatik, sipas hulumtimit të Qendrës prestigjioze të Kërkimit Pew, sipas të cilit shkalla e marrëveshjes me politikën e SHBA është në nivelin më të ulët në botë me dekada. Për shkak të të gjitha më lart, fitorja e Joe Biden do të ishte më e përshtatshme për të dy SHBA dhe Kroacinë.
Robert Bajruši (Jutarni. hr) https://www.jutarnji.hr/vijesti/svijet/hrvatska-se-treba-nadati-pobjedi-bidena-trumpova-politika-mogla-bi-dovesti-srbiju-do-siska
