0Rusia tërhiqet zyrtarisht nga marrëveshjet për fluturimet vëzhguese
Qiejt e Hapur, lejojnë palët kontraktuese të kryejnë fluturime vëzhguese ushtarake mbi territoret e huaja. Rusia reagon ndaj tërheqjes së SHBA nga traktati i një viti më parë.
Burimi: ZEIT ONLINE, dpa, nga gjermanishtja Sherif Ramabaja
Presidenti rus Vladimir Putin ka nënshkruar tërheqjen e vendit të tij nga traktati në fluturimet ndërkombëtare të vëzhgimit ushtarak. Kjo del nga një ligj i botuar nga Kremlini të hënën. E ashtuquajtura Marrëveshje e Qiejve të Hapur të vitit 1992 dhe është gati të mbarojë, pasi Shtetet e Bashkuara tashmë ishin tërhequr.
Qeveria amerikane e informoi Rusinë në fund të majit se nuk dëshironte t’i kthehej marrëveshjes. Sipas burimeve ruse, tema nuk duhet të luajë një rol në samitin e Putinit me Presidentin e SHBA Joe Biden më 16 qershor në Gjenevë .
Rusia vazhdimisht ishte shprehur në favor të ruajtjes së marrëveshjes. Vetë Putini atëherë nisi procesin e daljes. Javën e kaluar Këshilli i Federatës, dhoma e parë e parlamentit rus, votoi në favor të përfundimit të traktatit. Nënshkrimi i Putinit ishte akti i fundit ligjor që tërhiqej nga marrëveshja e nënshkruar në Helsinki më 24 Mars 1992. Ajo ishte në fuqi që nga viti 2002.
Vetëm një traktat tjetër çarmatimi midis SHBA dhe Rusisë
Administrata e Presidentit të atëhershëm të SHBA Donald Trump njoftoi rreth një vit më parë se SHBA, do të tërhiqej nga Marrëveshja e Qiejve të Hapur. SHBA e arsyetuan këtë me pretendime për shkelje të kontratës nga Rusia. Sipas SHBA, Rusia nuk e lejoi Forcën Ajrore të SHBA-së të fluturonte mbi disa zona ku SHBA dyshon për raketa bërthamore me rreze të mesme.
Sekretari i Mbrojtjes i atëhershëm i SHBA Mark Esper akuzoi Rusinë për refuzimin e fluturimeve mbi Detin Baltik, pranë Kaliningradit dhe në afërsi të Gjeorgjisë. Shtetet e tjera të NATO-s që kishin nënshkruar traktatin nuk e mbështetën daljen e SHBA.
Marrëveshja lejoi 34 shtetet e fundit nënshkruese, ndër të tjera, disa fluturime vëzhgimi gjatë një viti në hapësirën ajrore të palëve kontraktuese. Fluturimet ushtarake të vëzhgimit midis vendeve të NATO-s dhe Rusisë kanë qenë të rëndësishme, për ndërtimin e besimit që nga fundi i Luftës së Ftohtë.
Tani mbetet vetëm një marrëveshje e rëndësishme e kontrollit të armëve midis Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë, traktati i çarmatimit bërthamor New Start. Pak para se të skadonte në shkurt, Biden dhe Putin kishin rënë dakord për një zgjatje të re . Traktati i Fillimit të Ri kufizon arsenalin bërthamor të të dy vendeve në 800 sisteme shpërndarjeje dhe 1,550 koka bërthamore të gatshme për përdorim. Të dy vendet kanë 90 përqind të armëve bërthamore në botë.
