Si u dënuan nëntë intelektualë shqiptarë, që punonin në fushat e kulturës, artit dhe shkollës shqipe.
Shkruan av.Zanfir Kryeziu
Sikurse njofton agjencia jugosllave e lajmeve TANJUG, Gjykata e Prishtinës, pas një procesi të kurdisur gjyqësor, dënoi me burgime deri 11 vjet 9 intelektualë shqiptarë, që punojnë në fushat e kulturës, artit dhe shkollës shqipe. Ata ishin: Halil Alidema, magjistër i shkencave historike dhe poet; Ukshin Hoti, magjister dhe pedagog në katedrën e sociologjisë të Fakultetit Filozofik në Prishtinë, autorë i disa artikujve ,si ”Problematika dhe terminologjia” etj; Ekrem Kryeziu, regjisor i njohur i filmit kosovar,
poet dhe dramaturg, autor i dramës ”Epoka para gjyqit” etj; Ali Kryeziu, jurist,një nga diplomatët e parë shqiptar të Jugosllavisë në OKB; Mentor Kaçi, montazhier në RTP; Hilmi Ratkoceri, absolvent i Fakultetit Filozofik; Nezir Halili, profesor i gjuhës shqipe; Shemsi Reçica, profesor i marksizmit dhe i logjikës, si dhe Muharrem Fetiu, magjistër i historisë.
Ata akuzoheshin se kanë qenë anëtarë të një organizate politike që nuk ka pasur emërtim,
por që propagandonte idenë “Kosova Republikë”, se kanë botuar artikuj me temën: ”Lufta e popullit tonë, është e drejtë dhe me siguri do të triumfojë”. Jo studentët dhe rinia siç pretendonte udhëheqja e komunistëve shqiptar në krye me Fadil Hoxhen, por plehra të Kosovës janë mu ata udhëheqës komunistë të indoktrinuar me parullën sllavo-komuniste për bashkim-vllazërim në mes të popujve Jugosllav.
”Kriminelët akuzojnë rininë kosovare për vandalizëm”-etj. Por, nuk vonojë përgjigjja e studentëve kosovarë përkitazi me këtë akuzë. Ata në demonstratat e radhës brohoritnin; Çka po thotë ai qenë laroshë, bira e minit 300 groshë.
“Demonstratat në Kosovë janë vepër e popullit shqiptar të Kosovës”. Të gjithë të akuzuarit jo vetëm nuk u pajtuan me aktakuzë që e cilësoi veprimtarin e tyre si kriminale, por në gjyq deklaruan se mendimet e tyre për demonstratat dhe për parullën ”Kosova republikë”, i kanë shprehur hapur në forumet partiake dhe se LKJ duhej të niste një diskutim publik për t’i dhënë Kosovës statusin e merituar të Republikës.
Sikurse vë në dukje TANJUG-u, ”ata ngulën këmbë se gjatë hetimit nuk kanë thënë asgjë nga ato që përmbahen në aktakuzë ”,duke denoncuar njëkohësisht kërcënimet e torturat që u janë bërë në hetuesi, si dhe metodat e përdorura për të fabrikuar akuzat falëse. Ata me forcë theksuan se të vërteta janë thëniet e tyre dhënë në gjyq dhe jo ato që përmbante aktakuza. Edhe dëshmitarët që u paraqitën në seancat gjyqësore, hodhën poshtë ato që organet e hetuesisë i kishin paraqitur si “dëshmi” të tyre. Si në gjyq, ashtu edhe në hetuesi, intelektualët kosovarë argumentuan me fakte para gjyqit se në Jugosllavi nuk ka barazi politike, kulturore, shoqërore, ekonomike e kombëtare për shqiptarët, se, siç thanë ata, ”Kosova mund të ishte e pasur të paktën sa Kuvajti, në qoftë se nuk shfrytëzohej” dhe se ”Do t’i qëndrojmë besnik deri në fund kërkesës së popullit shqiptar që Kosovës t’i jepet statusi i Republikës”
