(Një kronologji, Trump – Putinit)
Për vite me radhë, Donald Trump ka folur vazhdimisht me admirim për udhëheqësin rus. Megjithatë, marrëdhëniet e tyre duket se janë ftohur disi kohët e fundit: Edhe Trump vuri re një kontradiktë midis fjalëve të Putinit dhe bombave që ai përdorë.
Edhe para kohës së tij si politikan, Presidenti aktual i SHBA-së, Donald Trump, e lavdëronte Vladimir Putinin. Pavarësisht nëse ju pëlqen apo jo, Putini po bën një “punë të shkëlqyer”, i tha ai CNN-së në vitin 2007. Në qershor të vitit 2013, Trump shkroi në Twitter, duke pyetur nëse Putini do të bëhej “miku i tij i ri më i mirë” – ai shpresonte që presidenti rus të merrte pjesë në konkursin e tij të bukurisë në Moskë.
Gjatë fushatës së tij të parë zgjedhore, Putini u bë një personazh i përhershëm për Trumpin. Ai e lavdëroi, e lajkatoi dhe deklaroi vazhdimisht se do të “shkonte shumë mirë me të” si president.
Trump madje minimizoi vrasjet e gazetarëve në Rusi. Putin është “të paktën një udhëheqës, i ndryshëm nga ai që kemi këtu në vend”, tha Trump në dhjetor 2015, duke aluduar në presidentin e atëhershëm Barack Obama.
“Putini kaloi shumë vështirësi me mua”
Trump vazhdimisht i quajti hetimet nëse ekipi i fushatës së Trump ishte i gatshëm të bashkëpunonte me zyrtarët rusë gjatë zgjedhjeve presidenciale të vitit 2016 një “mashtrim” dhe një “gjueti shtrigash”. Ai e portretizoi vazhdimisht Putinin si një bashkëvuajtës në këtë kontekst.
Në takimin famëkeq me Presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky shkurtin e kaluar, ai shpërtheu : “Më lejoni t’ju them, Putini kaloi shumë keq me mua. Ai kaloi nëpër një gjueti shtrigash gënjeshtare në të cilën ata e përdorën atë.”
Kohët e fundit, megjithatë, miqësia midis burrave duket se po ftohet. 79-vjeçari shprehu zhgënjim që Putini, në telefonata të gjata, i ofroi atij mundësinë e një armëpushimi, por më pas sulmoi Ukrainën me një numër gjithnjë e në rritje bombash dhe raketash.
Ja një përmbledhje se si Trump foli së fundmi për Putinin:
Fundi i luftës në Ukrainë “brenda 24 orësh”
Në fushatën e fundit zgjedhore presidenciale, Trump premtoi se do ta përfundonte menjëherë luftën në Ukrainë: “Do ta përfundoj këtë – do ta përfundoj brenda 24 orësh”, tha ai në maj 2023. Mbështetësit e Trump e festuan atë për njoftimin e fundit të miliarda dollarëve në furnizimet e armëve në Ukrainë.
“Një diktator pa zgjedhje”: Trump sulmon Zelenskyn
Menjëherë pasi mori përsëri detyrën në janar 2025, Trump nisi një sulm të ashpër kundër presidentit ukrainas. Me sa duket, ai dëshiron ta detyrojë atë të bëjë lëshime ndaj Rusisë. “Zelensky më mirë të nxitojë, ose nuk do të ketë më atdhe”, shkroi Trump në shërbimin e tij online Truth Social më 19 shkurt. Ai pretendoi se Ukraina vetëm veten e kishte për të fajësuar për sulmin rus dhe i tha Kievit: “NATO – ata mund ta harrojnë këtë”.
“Ata nuk po sillen aspak me mirënjohje”: Skandal në Shtëpinë e Bardhë
Një skandal shpërtheu gjatë vizitës së Zelensky-t në Zyrën Ovale më 28 shkurt 2025. Trump dhe zëvendëspresidenti J.D. Vance akuzuan presidentin ukrainas, para kamerave të drejtpërdrejta, se nuk ishte “aspak mirënjohës” për ndihmën ushtarake amerikane dhe se po provokonte Rusinë. “Po luani me Luftën e Tretë Botërore”, i tha Trump Zelensky-t. Aleatët perëndimorë reaguan me tmerr.
Trump: Putini do vetëm të më “pezullojë”
Për një kohë, dukej sikur Trump do të arrinte një marrëveshje me Putinin në kurriz të Ukrainës. Por kjo nuk ndodhi. Pas një takimi me Zelenskyn në prag të funeralit të Papa Françeskut në Romë më 26 prill, humori i Trump ndryshoi. Ai shprehu dyshime se Putini “mund të mos dëshirojë as t’i japë fund luftës, por thjesht dëshiron ta pengojë mua”.
Putini “është çmendur plotësisht”
Trump tregon se po humbet durimin me Putinin për shkak të sulmeve të vazhdueshme të Rusisë ndaj Ukrainës. Udhëheqësi i Kremlinit është “çmendur plotësisht”, shkroi Trump më 25 maj, pas përpjekjeve intensive diplomatike për paqe.
Nuk ka “paqe të menjëhershme” në Ukrainë
Trump po bëhet gjithnjë e më i frustruar me situatën. Pas një telefonate tjetër me Putinin më 4 qershor, presidenti amerikan deklaroi: “Ishte një bisedë e mirë, por jo një bisedë që do të çojë në paqe të menjëhershme”. Pas telefonatës, Kremlini theksoi se Rusia “nuk do të braktisë” qëllimet e saj në Ukrainë.
Putini thotë “shumë budallallëqe”
Javë më vonë, Trump u ankua para gazetarëve: “Ne po vërejmë shumë budallallëqe nga Putini.” Presidenti rus është “gjithmonë shumë i sjellshëm, por rezulton se është e pakuptimtë”, tha ai më 8 korrik.
Trump i jep Putinit një ultimatum
Më 15 korrik, në një takim me Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s, Mark Rutte, në Shtëpinë e Bardhë, Trump shprehu “pakënaqësinë e tij të madhe” me Rusinë. Ai i premtoi Ukrainës sisteme shtesë të mbrojtjes ajrore, Patriot. Megjithatë, Gjermania dhe vendet e tjera të NATO-s do të pritej të paguanin. Në të njëjtën kohë, Trump i vendosi Putinit një afat prej 50 ditësh për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë, përndryshe aleatët e Rusisë do të përballeshin me tarifa ndëshkuese. Në fund të korrikut, Trump e uli ultimatumin e tij në dhjetë ditë. Afati skadoi të premten.
Trump njofton takim në Alaska
Pikërisht ditën që skadoi ultimatumi i tij ndaj Moskës, Trump njoftoi se do të takohej personalisht me Putinin më 15 gusht në Alaska, në veriperëndim të Shteteve të Bashkuara. Kremlini konfirmoi takimin, por Zelenskyy nuk u ftua. Trump dhe Putin u takuan për herë të fundit në vitin 2019 në margjinat e një samiti të G20 në Japoni. Takimi në Alaska do të jetë gjithashtu hera e parë që nga viti 2015 që udhëheqësi i Kremlinit shkel në tokën amerikane. Rezultati i takimit është aktualisht plotësisht i pasigurt. Çdo gjë, nga një pajtim i madh deri te një përçarje e madhe, duket e mundur.
Burimi: ntv.de, hvo/AFP. Nga Gjermanishtja: Sherif Ramabaja
