Shumë rusë nuk kanë përjetuar kurrë një sundimtar tjetër: Putini është në pushtet për gati 25 vjet, dhe mandati i tij i pestë në detyrë fillon të martën. Por, sado i qëndrueshëm që duket sistemi i tij, paraqitjet janë mashtruese, sipas shkencëtarit politik Samorukov. Kjo ndoshta edhe për shkak të “rrethit të ngushtë të oborrtarëve të nënshtruar”.
Aparati i sigurisë i Moskës është nën presion këto ditë maji për të mbrojtur presidentin e vjetër Vladimir Putin. Udhëheqësi i Kremlinit është në pushtet për gati një çerek shekulli dhe po planifikon inaugurimin e tij të pestë më 7 maj – pas zgjedhjeve në mars me një rezultat rekord të diskutueshëm prej 87.28 përqind. Të nesërmen, 71-vjeçari do të presë mysafirë të huaj në samitin e përvjetorit të Bashkimit Ekonomik Euroaziatik, i cili u themelua 20 vjet më parë. Seria e ngjarjeve arrin kulmin më 9 maj me një paradë të madhe ushtarake, duke përfshirë një fjalim të Putinit, i cili po zhvillon luftë kundër Ukrainës, për më shumë se dy vjet.
Pyetja që rezonon kudo është ajo që vjen më pas, edhe sa gjatë do të qëndrojë Putini. Presidenti rus ka deklaruar vazhdimisht se ai po përpiqet për një rend të ri botëror shumëpolar, larg supremacisë së SHBA-së. Dhe, jo më pak e rëndësishme, ai po e portretizon luftën e tij kundër Ukrainës si një luftë kundër NATO-s dhe Perëndimit në tërësi. Në vitin e tretë të pushtimit, aparati i tij i pushtetit po mbushet me vetëbesim – sepse sanksionet perëndimore deri më tani, nuk kanë mundur ta ndalin makinën ruse të luftës dhe as ta gjunjëzojnë vendin ekonomikisht.
Ekonomia e luftës po e nxitë zhvillimin
Putin tha në fund të prillit se baza ekonomike ishte solide dhe dinamika ishte e mirë. “Aktiviteti industrial është në rritje”. Që nga embargoja në Perëndim, fuqia e lëndëve të para ka shitur naftën dhe gazin e saj kryesisht në Lindje, në Kinë dhe Indi. Falë pjesërisht ekonomisë së luftës, Rusia pret një rritje prej rreth tre përqind këtë vit. Situata e mirë e punësimit dhe të ardhurat e qëndrueshme sigurojnë gjithashtu besnikëri te popullata, siç theksojnë ekspertët.
“Sukseset e Rusisë në përshtatjen me luftën në fakt kanë tejkaluar pritshmëritë,” thotë eksperti Maxim Samorukov nga instituti amerikan Carnegie. “Sistemi i Putinit sot duket të jetë më i paprekshëm se kurrë.” Përparimi aktual i trupave ruse i kalon humbjet fillestare në luftë. Ekspertët ushtarakë perëndimorë dëshmojnë gjithashtu sukseset taktike të rusëve në front.
Megjithatë, negociatat e paqes me Rusinë nuk janë në horizont. Moska thekson gatishmërinë e saj për negociata të tilla pothuajse çdo ditë. Por dyshimet mbeten se Putini është serioz. Përkundrazi, duhet të pritet që ushtria jo vetëm të aneksojë plotësisht zonat e aneksuara, por deri më tani vetëm pjesërisht të kontrolluara të Luhansk, Donetsk, Kherson dhe Zaporizhzhia.
Putin, i cili ka një urdhër arresti të lëshuar nga Gjykata Penale Botërore në Hagë për krimet e luftës në Ukrainë, të paktën mund të dëshirojë të pushtojë Kharkivin në lindje dhe Odesën në jug, në mënyrë që të privojë Ukrainën nga aksesi i fundit në oqeanet e botës, në Detin e Zi. Deri tani, është e qartë vetëm se pushtimi do të ketë një ndikim të rëndësishëm në mandatin e ri të Putinit në detyrë. Shefi i Kremlinit nuk pritet të ketë një sundim të lehtë në gjashtë vitet e ardhshme. Ka shumë probleme dhe rreziqe.
Lufta për pushtet në Moskë
Putini do të emërojë gjithashtu një qeveri të re pas inaugurimit, pasi ajo ekzistuese tradicionalisht dorëzon dorëheqjen së pari. Nuk priten ndryshime serioze. Megjithatë, shefit të Kremlinit do t’i duhet edhe një herë të balancojë grupet e ndryshme të interesit në mënyrë që të kundërshtojë luftën për pushtet. Në mes të luftës, ai aktualisht duhet të shikojë se si një nga oficerët më të fuqishëm ushtarakë të vendit, zëvendësministri i Mbrojtjes Timur Ivanov ta zëvendësoi, pasi ai u arrestua për ryshfet.
Shumë rusë fërkojnë sytë sepse përfaqësuesit e tillë me ndikim të aparatit të sigurisë me akses në burime të mëdha zakonisht nuk janë të përndjekur publikisht. “Kontradiktat brenda sistemit po rriten dhe po zgjidhen me dhunë”, shkruan politologu Andrei Pertsev në një analizë për Carnegie. Ai sheh se, ndryshe nga e kaluara, Putini vështirë se vepron si një arbitër mes grupeve të ndryshme. “Grupet me ndikim madje po sulmojnë njëri-tjetrin në mënyrë më aktive se para luftës,” thotë Pertsev.
Shumë njerëz ende e mbajnë mend kryengritjen e kreut të ushtrisë private të Wagnerit, Yevgeny Prigozhin, një vit më parë. Prigozhin kishte akuzuar udhëheqjen ushtarake rreth ministrit të Mbrojtjes Sergei Shoigu për korrupsion dhe dështime masive. I besuari i Putinit përfundimisht u dorëzua dhe vdiq në gusht saktësisht, dy muaj pas grushtit të shtetit të dështuar në një aksident avioni që mbetet i pazgjidhur.
Pas tmerrit, pati një ndjenjë qetësie. Por rasti i të besuarit të Shoigut, Ivanov, i cili tani është në burg, tregon, sipas ekspertëve, se gjërat ende po ziejnë dhe se grupe të tjera gjithashtu mund të përpiqen të kufizojnë ndikimin e ministrit të mbrojtjes, i cili është mik me Putinin. Të tjerët mund të përpiqen të marrin pushtetin.
Situata e sigurisë mbetet e tensionuar
Situata e sigurisë në vend nuk është aspak e qëndrueshme. E fundit, por jo më pak e rëndësishme, është ende i freskët tmerri i sulmit terrorist në sallën e koncerteve Crocus City Hall pranë Moskës, i cili la më shumë se 100 të vdekur dhe qindra të plagosur. Lufta kundër terrorizmit nuk ka përfunduar. Përveç kësaj, rajonet në kufi me Ukrainën – veçanërisht Belgorod – janë gjithnjë e më të ekspozuara ndaj granatimeve dhe sulmeve nga pala ukrainase.
Vdekjet, lëndimet dhe shkatërrimet masive po i vënë autoritetet ruse nën presion. Ka akuza të përsëritura se Putini nuk ishte në gjendje të mbante premtimet e tij të sigurisë. Kievi thirret në të drejtën e tij për mbrojtje duke shkatërruar depot e karburantit dhe bazat ushtarake në anën ruse. Megjithatë, pasojat e sulmeve të tilla janë në disproporcion me shkatërrimin masiv dhe shumë viktima nga pala ukrainase.
Ekspertët besojnë se sistemi i Putinit është i paqëndrueshëm
Kjo ende nuk bën që vetë sistemi i Putinit të lëkundet. Gjithçka duket nën kontroll. “Por në çdo moment gjithçka mund të dalë jashtë kontrollit”, thotë politologu Samorukov. Rreziku nuk vjen nga kundërshtarët e Putinit – opozita është e fragmentuar dhe dobësuar më tej pas vdekjes së kundërshtarit të Putinit Alexei Navalny – por nga thelbi i brendshëm i vetë sistemit: nga Putini, sepse gjithçka është e përqendruar vetëm tek ai si bartës i të gjithave. vendimet .
Putini ka jetuar “për shumë vite në një rreth të ngushtë oborrtarësh të nënshtruar që vetëm ushqejnë paragjykimet, pakënaqësitë dhe iluzionet e tij”, thotë Samorukov. Vendimet e gabuara në një moment mund të bëhen vetëvrasëse dhe të çojnë në kolaps të sistemit, thotë eksperti.
Kremlini kundërshton gjithmonë faktin se Putini jeton në një botë iluzore, është i informuar në mënyrë të njëanshme nga vartësit dhe ka humbur kontaktin me realitetin ose se shëndeti i tij është i dobët. Megjithatë, ekspertët presin që pas një kursi gjithnjë e më autoritar vitet e fundit, shefi i Kremlinit ka të ngjarë të intensifikojë represionin politik për të ruajtur pushtetin.
Imazhi i një fortese që Moska e paraqet si qendër pushteti në këto ditë maji përshtatet me këtë. Në tre ngjarjet kryesore të planifikuara, Putini tani dëshiron të tregojë se ai nuk është i izoluar ndërkombëtarisht dhe se ndoshta do të jetë një forcë për t’u llogaritur në skenën botërore për një kohë të gjatë. Ai tashmë ka tejkaluar shumicën e sundimtarëve rusë për të mbetur në pushtet. Në gusht ai do të jetë në pushtet për 25 vjet – ndonjëherë si kryetar i qeverisë dhe kryesisht si president. Së shpejti ai pritet t´ia tejkaloj edhe diktatorit sovjetik Josef Stalin. Dhe nëse ai kandidon sërish për zgjedhje në vitin 2030 dhe zgjidhet sërish, ai mund të përfundojë duke sunduar edhe më gjatë se Katerina e Madhe, e cila mbajti frenat e pushtetit për 34 vjet.
Nga Gjermanishtja: Sherif Ramabaja
Burimi: ntv.de, Ulf Mauder, dpa
.
