in

E vërteta mbi të krishterët në Kosovë

Refugjatë shqiptarë të krishterë që ikin gjatë luftës

Po e shkruaj këtë në lidhje me artikullin “Përndjekja e heshtur e të krishterëve në Kosovë” që Regjistri Katolik Kombëtar ka postuar. Si një katolik shqiptar, i lindur në Jugosllavi dhe i rritur gjatë luftës së tmerrshme, leximi i artikullit të lartpërmendur më mërziti dhe ofendoi thellë. Si historian, mund të them se është një pjesë e pabazë e propagandës nacionaliste e qeverisë serbe. Ose thënë thjesht, Fake News.

Z. Arnaud Gouillon dhe pretendimet e tij

Më lejoni të filloj me zotërinë që ka ndarë informacionin me ju. Arnaud Gouillon, është një aktivist politik francez, i përshkruar shpesh nga media si anëtar i partive dhe organizatave franceze të ekstremit të djathtë. Gjithashtu ai është një mbështetës i Protestantëve Irlandezë Besnik, të njohur historikisht si anti-Katolik. Ai u martua me një grua serbe dhe u konvertua në Ortodoks Serb. Kohët e fundit, ai u emërua si Ministër në qeverinë serbe. Tani, ai po përhap histori të njëanshme, propagandë, fakte historike të shtrembëruara, dhe kjo duke përdorur emrin e shenjtë të Krishtit dhe Kishës. Ajo që qeveria serbe dhe z. Gouillon po bëjnë është një turp dhe thënë teologjikisht blasfemi. Për informacion mbi Z. Arnaud: https://balkaninsight.com/2019/11/19/young-patriot-serbias-role-in-the-european-far-right/

Ai është i njohur si një aktivist “i ekstremit të djathtë” edhe në mediat franceze:    https://t.co/9DTS8Q8Wjt?amp=1

Z. Gouillon pretendon se lufta ishte fetare dhe synonte të zhdukte krishterimin. Por është një fakt i njohur se lufta e Kosovës kishte një karakter etnik, jo fetar. Unë do ta shpjegoj se pse.

Përveç grekëve, shqiptarët, si kombi i vetëm autokton i Ballkanit, u përkasin dy feve kryesore, krishterimit dhe Islamit. Krishterimi është shumë i veçantë, me katolikë në Veri dhe të krishterë ortodoksë në jug. Pavarësisht nga pluraliteti fetar, identiteti kombëtar shqiptar, madje edhe nacionalizmi shqiptar, është sekular dhe promovon vlerat perëndimore. Pretendimi se Kosova po zhduk krishterimin është i rremë. Pse? Sepse ka një komunitet shqiptar Katolik dhe Protestant në Kosovë. Shqiptarët, pavarësisht nga feja, festojnë heroin kombëtar shqiptar mesjetar Skënderbeun, (Gjergj Kastrioti) i cili ishte katolik, dhe që jo vetëm që mbrojti mbretërinë shqiptare, por tërë kristianizmin nga pushtimi osman. Statuja e tij ndodhet në sheshin e kryeqytetit të Kosovës.

Një figurë tjetër e njohur katolike është peshkopi, teologu dhe poeti katolik shqiptar, Pjetër Bogdani, i cili punoi shumë për komunitetin katolik shqiptar të shtypur gjatë shekullit të 17-të. Biblioteka Publike e Kosovës mban emrin e tij.

Dhe sigurisht, Shën Nënë Tereza, e cila ishte shqiptare dhe e rritur në Kosovë. Katedralja Katolike e Prishtinës, e cila është më e madhja në rajon, i kushtohet asaj.

A është Kosova “djepi i Serbisë”?

Një pretendim tjetër i tij është se “Kosova është djepi i Serbisë”, është thjesht një mit nacionalist serb, i hedhur poshtë nga historianët bashkëkohorë. Sllavët, të cilët janë paraardhësit e serbëve, janë vendosur në Ballkan gjatë shekullit të 7-të, ndërkohë Shqiptarët, si pasardhës të Ilirëve jetonin në Ballkan. Paraardhësit e shqiptarëve tashmë ishin ungjillizuar dhe pagëzuar nga vetë Shën Pali, lexoni Rom. 15: 18–19. Dhe një At i kishës, Shën Jeremia (Hieronymus) ishte me trashëgimi ilire, ashtu si dy perandorët romakë Konstandini i Madh dhe Justiniani i Madh.

Profesori i Kembrixhit, në Kolegjin Trinity, Sir Noel Malcolm ka zbërthyer mitet nacionaliste serbe të Kosovës në librin e tij: “Kosova: Një histori e shkurtër” (Harper Perennial, 1999). Për më shumë informacion mbi Kosovën, lexoni artikullin e tij.

Siç e thashë, Kosova ishte gjithmonë e banuar nga shqiptarë, pas shekullit të VII sllavët migruan në Ballkan por jo akoma në Kosovë. Pas Skizmit, shumica e shqiptarëve i qëndruan besnikë Papës, ndërkohë sllavët praktikuan ritin grek, e më vonë ritin sllav, dhe përqafuan Kishën Lindore. Ishte shekulli i 13-të dhe 14-të kur Serbia pushtoi Kosovën. Gjatë mesit të shekullit të 14-të, Car Dušan “i Fuqishmi, i cili kishte pushtuar dhe sunduar pjesën më të madhe të Ballkanit, ndaloi katolicizmin duke e konsideruar atë si një” herezi latine “dhe madje e etiketoi atë si” Arbanaška vera “që në përkthim do të thotë” feja e shqiptarit ” Gjatë asaj kohe, katolikët u persekutuan, shumë kisha u shkatërruan dhe madje u detyruan të kalonin në Ortodoks. Tre dekada më vonë, pushtuesit nga Lindja po shkonin drejt Kosovës. Atëherë ajo u mbrojt nga shqiptarët dhe serbët para se të pushtohej në 1389 nga Perandoria Osmane. Sundimi osman zgjati për 5 shekuj, dhe gjatë asaj kohe mijëra kisha katolike ose u shkatërruan ose u kthyen në xhami; Katolicizmi në Perandorinë Osmane ishte i paligjshëm për shumë shekuj, ndërkohë Kisha Ortodokse gëzonte juridikisht një status të privilegjuar dhe më të mirë – ndryshe nga komuniteti katolik.

Gjatë shekujve, një përqindje e lartë e shqiptarëve u detyruan të braktisin fenë e tyre sepse osmanët vendosën taksim të lartë, i cili ishte i padurueshëm për ta. Prandaj, demografia fetare ndryshoi, serbët nuk u zëvendësuan. Pas shumë shekujsh nën robëritë osmane, Kosova u çlirua nga perandoria Osmane nga lëvizja nacionaliste shqiptare, por fatkeqësisht, Fuqitë e Mëdha ia dorëzuan Serbisë, kjo kundër vullnetit të shqiptarëve – më pas qeveria serbe bëri masakra mbi komunitetin shqiptar, të cilat përbënin shumicën e popullatës. Lindi miti i Kosovës si “djepi i Serbisë”. Si pasojë, u hartua një plan për të organizuar spastrimin etnik. Albanofobia po promovohej nga zyrtarët më të lartë, përfshirë kryeministrin serb Vladan Djordjević i cili shkroi një libër (Arnauti i velike sile) në të cilin ai pretendonte se shqiptarët ishin nënnjerëz, të paqytetëruar, turq, etj. Shumë herë, shqiptarët dëboheshin. Në fund të viteve 30, kishte një plan për të organizuar një spastrim etnik në Kosovë. Lexoni memorandumin e Čubrilović-it këtu.

Edhe shkrimtari i shquar serb, fitues i Çmimit Nobel për letërsi, Ivo Andrić mbështeti dhe propozoi plane të tilla për t’u zbatuar. Qeveria ndihmoi në kolonizimin dhe popullimin e Kosovës me serbë. Lufta e Dytë Botërore, ishte një episod tjetër tragjik i hakmarrjes nga të dy palët, por në fund, edhe një herë Kosova iu dorëzua Jugosllavisë së Titos, e cila ndaloi kolonizimin serb të Kosovës. Sidoqoftë, shumë shqiptarë, pa dallim feje, u burgosën dhe madje u vranë gjatë regjimit të tij.

Komuniteti shqiptar, ashtu si priftërinjtë katolikë shqiptarë shpesh përndiqeshin, dy prej tyre u vranë nga nacionalistët serbë. Midis priftërinjve të vrarë ishte Fr. Luigj Palaj, i cili u lumturua kohët e fundit nga Papa Françesku. Në vitet 30, tre priftërinj katolikë shqiptarë protestuan kundër regjimit dhe i dërguan një letër të dokumentuar si dëshmi Lidhjes së Kombeve. Lexoni dokumentin këtu.

Në vitet 50, e vetmja Kisha Katolike Shqiptare e Prishtinës u shemb nga Komunistët Jugosllavë.

Lufta e Kosovës

Tani, do të përqendrohem në Luftën e viteve ‘90. Pas vdekjes së Titos, nacionalizmi serb u ngrit. Kosova humbi autonominë, shkollat dhe mediat shqiptare u mbyllën nga Serbia. Intelektualët shqiptarë që protestuan u rrëmbyen dhe u vranë. Protestat filluan dhe më vonë kur shqiptarët e Kosovës u rrethuan nga Policia dhe Ushtria Serbe, vendosën të organizojnë një Ushtri Çlirimtare, të quajtur Ushtria Çlirimtare e Kosovës. Formuar dhe udhëhequr nga shqiptarë të të gjitha feve, përfshirë katolikë që kishin pozicione të larta. (Për shembull: Komandanti Anton Çuni, Kolë Mirdita, etj.)

Partia Demokristiane Shqiptare e Kosovës, e themeluar gjatë viteve ‘90, ka mbështetur vazhdimisht UÇK-në, Presidentin Rugova dhe pavarësinë e Kosovës. Rev. Anton Kqira, një prift katolik / pastor i komunitetit shqiptar në Detroit (SHBA), ishte ndër avokatët më të zëshëm të pavarësisë së Kosovës. Ai, me ndihmën e Kongresmenit Katolik Shqiptar Joe DioGuardi, organizoi protesta dhe madje u takua me Presidentin e SH.B.A-së Bill Clinton dhe zyrtarë të tjerë të SH.B.A-së në mënyrë që të kërkonte mbështetje për Kosovën.

Katolikët shqiptarë ishin ndër më të persekutuarit gjatë luftës së Kosovës, jo nga myslimanët shqiptarë, por nga ushtria serbe. Ministri serbo-francez përmend viktimat serbe, unë do të përmend një incident nga shumë sosh që përfshin shqiptarët, masakrën e Mejës. Kjo u krye nga Serbia në fshatin shqiptar kryesisht katolik të Gjakovës. Të qenit katolik nuk do të thoshte asgjë, sepse ata ishin shqiptarë; lufta në vetvete ishte një konflikt etnik dhe konflikti midis dy kombeve nuk ishte i ri, andaj edhe solli me vete inatet dhe paragjykimet e brezave të kaluar. Filloi nga shekulli i 19-të dhe më pas kulmoi gjatë Luftës së Ballkanit në shekullin e 20-të.

Gjatë luftës së Kosovës, rreth 800.000 shqiptarë të Kosovës u detyruan nga Ushtria Serbe të largoheshin. Më shumë se 10.000 civilë shqiptarë u vranë nga ushtria serbe. Rreth 20.000 gra shqiptare u përdhunuan. Kufomat e shumë viktimave janë ende të zhdukura.

Pastrimi etnik i lartpërmendur dhe masakrat janë ende të mohuara nga qeveria e dikurshme dhe e tanishme serbe. Përpjekjet për ta bërë këtë një konflikt fetar janë të pabaza, të papranueshme dhe thellësisht fyese për çdo shqiptar, veçanërisht për komunitetin katolik shqiptar që ka vuajtur me shekuj.

Vlen të përmendet se gjatë Luftës, Presidenti pacifist i Kosovës I. Rugova, i njohur për qëndrimet pro-perëndimore, iku në Romë dhe u prit në një audiencë private nga Papa Shën Gjon Pali II. Papa polak tregoi dhembshuri dhe mbështetje për çështjen e shqiptarit të Kosovës.

Qeveria serbe, ashtu si Ministri i lartpërmendur ka përmendur disa nga Kishat Ortodokse të cilat u përdhosën, madje disa u shkatërruan, nga një grup ekstremistësh. Akti i turpshëm u dënua dhe vandalistët u dënuan gjatë epokës së Presidentit Ibrahim Rugova.

Akuza se shqiptarët e Kosovës janë radikalë islamikë që persekutojnë të krishterët, veçanërisht ortodoksët serbë, është e pabazë dhe e pavërtetë. Gjatë luftës, qindra xhami u shkatërruan nga Ushtria Serbe, si dhe një duzinë e Kishave Katolike.

Vlen të përmendet se Serbia, gjatë viteve ‘90, kishte një luftë me Kroacinë, një vend kryesisht katolik. Ashtu si në Kosovë, ushtria serbe nuk kurseu kishën katolike, klerikët dhe as civilët. Lufta dhe shembja e ish-Jugosllavisë ishte etnike e jo fetare. Ky është një fakt i padiskutueshëm për vendasit, si dhe për historianët e Ballkanit.

Këtu mund të dëgjoni dëshminë e klerit katolik shqiptar të Kosovës (P. Mark Sopi, Rev. Lush Gjergji) përpara Kongresit Amerikan. Ata kërkuan ndihmën dhe mbështetjen e SHBA për pavarësinë e Kosovës dhe i siguruan ata se nuk ka asnjë rrezik fetar në Kosovë. Këtë mund ta shikoni në Youtube.

Prandaj, pretendimet për diskriminim fetar të të krishterëve janë të rreme. Komuniteti katolik shqiptar nuk është i diskriminuar, përkundrazi është pjesë integrale e kombit dhe e Kosovës.

Minoriteti serb gëzon të gjitha të drejtat e njeriut dhe ka 10 vende të garantuara në Parlament, si dhe të jetë pjesë e Qeverisë. Gjuha serbe njihet si zyrtare dhe përdoret nga qeveria së bashku me gjuhën shqipe. Pavarësisht, shumica e serbëve të Kosovës, ashtu si qeveria serbe, refuzon të pranojë pavarësinë e Kosovës. Po kështu, Kisha Ortodokse Serbe refuzon të njohë pavarësinë e Kosovës. Dhe për fat të keq, grupe të caktuara brenda komunitetit serb në Kosovë shpesh festojnë kriminelët e luftës dhe politikën e ekstremit të djathtë, duke bërë thirrje për spastrim etnik, dhe “kthimin e Kosovës mbrapa”. Duke refuzuar të njohin pavarësinë e Kosovës, shumica dërrmuese e serbëve kanë vendosur të jetojnë veçmas, në Mitrovicë.

Lufta ishte një përvojë e dhimbshme për të dy komunitetet, të dy patën viktima, edhe pse, numri më i madh i viktimave ishin shqiptarë. Kjo për arsye se shqiptarët ishin shënjestra e qeverisë; ishte një përpjekje për spastrim etnik. Sidoqoftë, unë vajtoj për çdo viktimë të pafajshme, pavarësisht përkatësisë etnike dhe fesë së tyre.

Leximi i një artikulli të tillë nga një uebfaqe e njohur katolike ishte fyese dhe tronditëse, por unë besoj se gazetari i EëTN nuk ishte në dijeni të situatës dhe realitetit të Kosovës. Shqiptarët e Kosovës, veçanërisht komuniteti katolik shqiptar i Kosovës ndihen të ofenduar nga botimi i këtij artikulli. Lufta ka shkaktuar një dhimbje të pabesueshme, prandaj pretendime të tilla na lëndojnë dhe ofendojnë jo vetëm ne, por familjet e viktimave të luftës.

Po i drejtohem kësaj çështje në mirëbesim, si një katolik shqiptar, i cili lutet për paqe, drejtësi dhe pajtim. Dhe mbi të gjitha, si dikush që dëshiron të thotë të vërtetën.

– Albert Bikaj

Shkencëtar politik dhe student MA në Universitetin e Zagrebit

Lini një Përgjigje

A do të shpërthejnë trazira të përgjakshme pasi iu ndalua Albin Kurtit të kandidojë?

Shtypi gjerman: "Hiri i zjarrit që e ndezi Trumpi, do të shkëlqejë kohë të gjatë"