ChatGPT demonstron në mënyrë mbresëlënëse potencialin e inteligjencës artificiale. Revolucioni teknik drejtohet nga Mira Murati. Ajo është në mesin e të 30-ave, e cila po ecën përpara me shpikjen e saj dhe në të njëjtën kohë dëshiron ta frenojë atë. Kush është pionieri i AI?
Gjëja e revolucioneve është se ato shpesh fillojnë në heshtje, pothuajse pa u vënë re, derisa papritmas ndryshojnë botën. Kjo ndodhi edhe me temën e trendit të momentit, inteligjencën artificiale . Teknologjia ka vite që ka hyrë në jetën tonë të përditshme, nga motori i kërkimit në internet deri te kontrolli inteligjent i ngrohjes në bodrum. Megjithatë, ai u bë vërtet i prekshëm për shumë njerëz vetëm me prezantimin e ChatGPT – aplikacioni me të cilin makinat papritmas duket se kanë mendime dhe mund të kenë biseda të ngjashme me njerëzit. Një teknologji që frymëzon edhe imagjinatën e investitorëve .
Një nga forcat shtytëse të këtij zhvillimi është Mira Murati. Si Shefe e Teknologjisë (CTO) në OpenAI, ajo ka arritur të ngrihet në nivelin më të lartë të menaxhimit në një industri të dominuar nga meshkujt, duke i dhënë formë jo vetëm kompanisë së teknologjisë, por edhe vetë të ardhmes. Sepse shpikjet e tyre aktualisht janë në proces të ndryshimit të plotë të botës siç e njohim ne.
Por historia e Mira Muratit nuk fillon, siç ndodh shpesh, në një metropol miliona njerëz në Bregun Perëndimor të SHBA-së ose në një apartament elegant në Nju Jork, por në Evropën Lindore.
Një talente për teknologjinë
Mira Murati ka lindur në Shqipëri në vitin 1988. Ajo ishte e interesuar për matematikën dhe videolojërat që në moshë të re, kjo e fundit ngjallte interesin e saj për inteligjencën artificiale. Në moshën 16-vjeçare, ajo u transferua në Kanada dhe më pas studioi inxhinieri mekanike në Universitetin Ivy League të Dartmouth në SHBA.
Kjo u pasua nga disa faza në kompanitë e teknologjisë: nga 2012 deri në 2013 ajo punoi në Zodiac Aerospace, më pas tre vjet në Tesla , ku u përfshi në zhvillimin e Model X. Pas një episodi të shkurtër në kompaninë e realitetit virtual LeapMotion, në vitin 2018 ajo u transferua në OpenAI, një nga kompanitë kryesore të kërkimit të AI në botë, anëtarët themelues të së cilës përfshijnë shefin e Tesla-s, Elon Musk.
Këtu Mira Murati gjen një platformë mbi të cilën mund të realizojë vizionet dhe idetë e saj – dhe ajo përfiton nga kjo mundësi. Në maj 2022, ajo do të promovohet në CTO . Si menaxhere teknike në OpenAI, ajo do të jetë përgjegjëse për lançimin e disa produkteve që po gjenerojnë bujë globale. Për shembull, softueri Dall-E, të cilin ju duhet ta ushqeni vetëm me pak tekst dhe që krijon një imazh të krijuar artificialisht brenda sekondave.
Dhe sigurisht ChatGPT, aplikacioni me rritje më të shpejtë ndonjëherë. Pas vetëm dy muajsh ajo goditi shifrën e 100 milionë përdoruesve aktivë. Instagramit i duhen dy vjet e gjysmë për të arritur këtë moment historik. Nxitimi është ende aq i madh sa serverët prishen rregullisht.
Revolucioni i të mësuarit
Në rolin e saj si CTO e OpenAI, Murati shquhet për vizionin e saj të qartë dhe besimin në aftësinë e AI për të ndryshuar botën për mirë. Për të, inteligjenca artificiale nuk është asgjë më pak se një revolucion arsimor: “Ajo ka potencialin të revolucionarizojë me të vërtetë mënyrën se si ne mësojmë. Njerëzit ulen në klasa me, të themi, 30 persona. Të gjithë kanë një sfond të ndryshëm, një mënyrë të ndryshme të të mësuarit dhe të gjithë marrin në thelb të njëjtën kurrikulë, “thotë ajo për Time Magazine .
“Me mjete si ChatGPT, ju mund të bisedoni pafund me një model për të kuptuar një koncept në një mënyrë që është përshtatur me nivelin tuaj të njohurive. Ka potencial të jashtëzakonshëm për të na ndihmuar të personalizojmë arsimin.”
Një potencial që edhe të tjerët e kanë njohur. Microsoft do të investojë 10 miliardë dollarë në OpenAI në janar 2023, pavarësisht nga një valë pushimesh nga puna – duke shkaktuar një garë armësh në Silicon Valley. Menjëherë më pas, Google prezanton modelin e tij të gjuhës Bard, i cili synon t’i rezistojë ChatGPT, ndërsa Facebook kundërshton me modelin e tij AI LLaMA.
OpenAI nuk duket të pengohet nga dominimi i gjigantëve të teknologjisë. Në mes të marsit, kompania lëshoi GPT-4, një AI multimodal që mund të përpunojë dhe interpretojë imazhet si hyrje.
Transparenca dhe etika për AI
Kufijtë e asaj që mund të arrijë AI tani po shtyhen çdo javë. Dhe çështjet etike dhe sociale po bëhen gjithnjë e më shumë në fokus.
“Ky është një moment unik në të cilin ne kemi një ndikim në mënyrën se si është formuar shoqëria. Dhe kjo shkon në të dyja anët: teknologjia na formëson ne dhe ne i japim formë asaj”, thotë Murati, e cila është një avokat i zëshëm për përdorimin etik dhe të përgjegjshëm të teknologjive të AI. “Duke pasur parasysh ndikimin që do të kenë këto teknologji, është shumë e rëndësishme që të gjithë të fillojnë të përfshihen.” Ajo dëshiron të rregullojë teknologjinë që ka krijuar në të njëjtën kohë.
Thirrja e saj për transparencë dhe etikë në zhvillimin e AI e ka bërë atë një zë arsyeje në një industri shumë shpesh të karakterizuar nga zhurmë dhe spekulime. Në të cilat gjërat shpesh bëhen fillimisht dhe shpjegohen më pas. Murati është i përkushtuar për të krijuar një industri të qëndrueshme dhe gjithëpërfshirëse të AI që pasqyron gjithashtu diversitetin. Teknologjia e së nesërmes nuk duhet të zhvillohet vetëm nga një grusht inxhinierësh softuerësh nga Silicon Valley. “Është e rëndësishme që ne të përfshijmë zëra të ndryshëm, si filozofë, shkencëtarë socialë, artistë dhe njerëz nga shkencat humane,” thotë ajo në revistën Time.
Është tashmë e qartë: nuk është vetëm teknologjia që i magjeps njerëzit, por edhe njerëzit që qëndrojnë pas saj. Karriera e Mira Muratit po mbulohet nga mediat në mbarë botën. Pionieri i AI-së tani ndiqet nga 94,500 njerëz në Twitter , dhe numri po rritet me shpejtësi. Ajo do të bëhet një frymëzim për gjeneratën e ardhshme të zhvilluesve dhe inxhiniereve të reja femra anembanë botës.
Nga Gjermanishtja : Sherif Ramabaja
